Dijital Pazarlama Nedir? Nasıl Yapılır? Dijital Pazarlama Hakkında Tüm Merak Edilenler

Hangi ölçekte olursa olsun, günümüzde hiçbir işletme dijital pazarlama gibi sınırları olmayan bir dünyayı göz ardı edemez. Öyle bir dünya ki, tüm potansiyel müşterileriniz orada ve siz tüm bu müşterilere kendinizi tanıtma ya da tam onların istedikleri bir zamanda, ihtiyaçları olan bir ürünü temin etme şansına sahipsiniz. Üstelik bu dünyada patron sizsiniz, yani kaç kişiye, hangi şekilde, ne kadar maliyetle ne kadar süre erişeceğinizi siz belirleyebiliyorsunuz. Üstelik harcamalarınız da tamamen sizin kontrolünüz altında, dilediğiniz zaman arttırıp dilediğiniz zaman kısabiliyorsunuz. Buraya kadar her şey mükemmel. Ancak bu dünyada göz ardı edemeyeceğiniz ciddi bir problem var. Rakipleriniz de bu dünyada ve sizinle çok sıkı rekabet etmeye hazır. Hem de hem lokal hem global rakipler. Peki, ne yapacaksınız? Albert Enstein’in dediği gibi, önce oyunun kurallarını öğreneceksiniz, sonra da herkesten iyi oynamayı…

Birazdan okuyacağınız rehber, dijital pazarlamanın temelleri hakkında bilgi almak isteyenlerle mevcut bilgilerini pekiştirmek isteyenlere bir kaynak oluşturmak amacıyla hazırlanmıştır. Yazı boyunca dijital pazarlamanın tanımı ve faydaları kadar dijital pazarlama araçları hakkında da detaylı bilgi edinebilirsiniz. Faydalı olması dileğiyle…

Dijital Pazarlama Nedir?

1990’ların sonu ve 2000’lerin başındaki dijital pazarlamaya yönelik ilk yaklaşımlar, önce dijital pazarlamayı geleneksel pazarlama araçlarının ve stratejilerinin internetteki bir izdüşümü, ardından da geleneksel pazarlamanın bir alt kolu olarak tanımladı ki bunlar tamamen yanlış yaklaşımlardı. Pazarlamanın doğasından gelen büyük kesişim noktaları olmakla beraber dijital pazarlama, markaların hedeflerine ulaşmak için kişiselleştirme ve kitlesel dağıtımı bir araya getirebildiği sihirli bir oluşumdu. Teknolojinin gelişmesi bu oluşumu dünyadaki her eve soktu. Aralık 2021 verilene göre dünya nüfusu yaklaşık 8 milyar, tekil cep telefonu kullanıcı sayısı 5,5 milyar, internet kullanıcıları 6 milyar, aktif sosyal medya kullanıcı sayısı ise neredeyse 5 milyar. 16-64 yaş arası günlük İnternet kullanımı ise tam 7 saat! Magna Dijital Pazarlama olarak kurulduğumuz tarihten beri "dijital pazarlama" terimini yalnızca "web sitemiz" veya "Facebook sayfamız" olarak kullanan pazarlamacılar ve işletme sahipleriyle karşılaşıyoruz. Bu yaklaşım, yönetilen araçların kapsamını ve etkisini sınırlıyor, üstelik uygun şekilde yönetildiğinde erişilebilecek fırsatların kaçması anlamına geliyor. Peki, dijital pazarlama nedir? En basit tanımıyla dijital pazarlama, dijital kanalları kullanarak potansiyel müşterilere ürün veya hizmetlerin pazarlanmasıdır. Bir başka deyişle elektronik cihazları içeren pazarlama faaliyetlerinin bütünüdür. Kullanılan kanallar sosyal medya, mobil uygulamalar, e-posta, web uygulamaları, arama motorları, web siteleri veya radyo, televizyon gibi dijital mecralar olmak üzere tüm dijital platformlardır. Efektif bir dijital pazarlama faaliyeti, sosyal medya yönetimi, arama motoru optimizasyonu, sosyal medya, dijital reklam, içerik pazarlaması, e-mail pazarlama gibi tüm araçların aynı amaç için, etkin bir strateji dahilinde, bir bütün olarak kullanılmasını kapsar. Ancak bu bütünün de bir plan, bir strateji dahilinde belirlenmesi gerekir. Yani dijital pazarlama stratejisi…

Dijital Pazarlama Stratejisi Nedir?

Yukarıda da değindiğimiz üzere günümüzde bir işletmeyi büyütmek çevrimiçi pazarlama aktivitelerinden geçer. Çevrimiçi pazarlama aktivitelerinin başarısı da iyi bir dijital pazarlama stratejisine bağlıdır. Bir online pazarlama stratejisi, sayfanıza daha değerli trafik çekerek ve dönüşüme dönüşen daha fazla potansiyel müşteri kazanmanıza yani şirketinizi büyütmenize yardımcı olur. Pazarlama stratejisi, belirli pazarlama faaliyetleri ile ilgili hedefe (veya hedeflere) ulaşmak için yapılan bir plandır. Dijital pazarlama stratejisi ise çevrimiçi pazarlama kanalları aracılığıyla işletmenizin belirli dijital hedeflere ulaşmasına yardımcı olur. İyi bir dijital pazarlama stratejisi hedeflerinizi belirler, buna bağlı olarak hedef kitlenizi tanımlar, hedef pazarı analiz eder, rakiplerinizi inceler, işletmenizin kusursuz bir SWOT analinizi çıkarır, ideal müşteri profilini belirler, ardından dijital pazarlama kanallarını ve potansiyel müşterilerinizin nasıl sizden alışveriş yapabileceğini tanımlar. Peki, dijital pazarlama stratejisi belirlendikten sonra, dijital pazarlamaya nereden başlanır, nasıl yapılır?

Dijital Pazarlama Nasıl Yapılır?

Yukarıda da değinildiği üzere, “Dijital Pazarlama Stratejisi”, doğru hedeflere ulaşmak için hangi çevrimiçi pazarlama kanallarını nasıl kullanmanız gerektiğini belirten bir çerçeve sunar. Ardından hazırlanan eylem planı (bu plan çoğu zaman “dijital pazarlama planı” olarak adlandırılır), bu strateji dahilinde çevrimiçi pazarlama stratejinizi başarıyla oluşturmanıza ve başlatmanıza olanak sağlar. Dijital pazarlama planı, şirketin dijital ortamdaki nihai hedeflere ulaşmak için ara hedefleri belirleyen, aksiyonların hangi kanalda, hangi araç ile, nasıl, ne zaman, yapılacağını tanımlayan, dijital pazarlama stratejisine uygun bir aksiyon planıdır. Basit bir örnek vermek gerekirse, Linkedin kanalının kullanılması, buradaki nihai hedef kitle, nihai amaç ve ulaşılacak sonuç, bu kanalda harcanacak bütçe ve zaman dijital pazarlama stratejisinin konusudur. Dijital pazarlama planı ise, Linkedin için ayrılan bütçe doğrultusunda, hangi aylarda, hangi kampanyalarla, hangi reklam modelleriyle, hangi içerikle, ne şekilde ve ne sıklıkta paylaşımlar yapılacağını belirler. Yani çerçeveyi strateji belirler, bu çerçeve içerisinde neler yapılacağını da dijital pazarlama planı. Bir dijital pazarlama faaliyeti yürütmek için dijital pazarlama araçlarını ve platformlarını iyi tanımak gerekir. Aynı örnek üzerinden gidersek, Linkedin bir platformdur, burada yürütülen reklam çalışması ya da hesap yönetimi de bir dijital pazarlama aracıdır. Lafı daha da uzatmadan dijital pazarlama araçlarına geçelim.

Dijital Pazarlama Araçları Nelerdir?

En modern pazarlama yöntemi olarak bilinen dijital pazarlama, bir kampanyanın kapsamlı performansını analiz etmek ve gelecekteki stratejilere karar vermek için kullanılan pazarlama türlerinden biridir. Dolayısıyla dijital pazarlama, herhangi bir kampanya faaliyetini düzenlemek ve ölçümleyebilmek için dijital araçlara ihtiyaç duyar. Öte yandan hangi dijital pazarlama aracının ne şekilde kullanılacağı markanıza, işletmenize, hedeflenen kitlelere, bütçenize ve en nihayetinde hedefinize göre değişiklik gösterir. Peki, bir dijital pazarlama aracı nedir? Kaç tane dijital pazarlama aracı vardır? Dijital pazarlama araçları nasıl kullanılır?

Web Sitesi

Web siteniz en önemli dijital pazarlama araçlarından biridir. Çoğu zaman da en önemlisi! İster bir ürün satın ister bir hizmet pazarlayın, mobil uyumlu, iyi optimize edilmiş, içerik pazarlama ile desteklenmiş, Google Analytics ya da Yandex Metrika gibi araçlarla kusursuz bir biçimde analiz edilebilen bir web sitesi hedefinize giden yoldaki en önemli yapı taşıdır. Web sitenizde yaşanan en ufak bir aksaklık aşağıda detaylandırılacak diğer dijital pazarlama araçlarının iyi performans göstermemesine neden olur. Kısaca web sitenizin çekici olması gerekir; ancak aynı zamanda da fonksiyonel olmalı ve size para kazandırmalıdır.

Arama Motoru Optimizasyonu (SEO)

Arama motoru optimizasyonunu hakkında fikir sahibi olmak için öncelikle arama motorlarının nasıl çalıştığını anlamak gerekir. Hepimizin bildiği üzere arama motoru, internet üzerindeki içerik sağlayıcılarından yani web sitelerinden içerik toplayan, ardından bunları düzenleyip, sunan web tabanlı bir programdır. İnternet üzerindeki web sitesi, blog gibi tüm içerik sağlayıcıların sayfalarını bir “bot” aracılığıyla (otomatik web tarayıcı) düzenli olarak ziyaret eder, içerilerinde yer alan bilgileri tarar. Taradığı verileri de arşivler ve belirli kriterlere göre indeksler. Bir ürün ya da hizmet satın almak isteyenlerin %90’dan fazlası işe genellikle bir arama motoru kullanarak başlar. Google’da her saniye 100.000’e yakın sorgu yapıldığını biliyor muydunuz? İnsanların alışverişten eğlenceye kadar hemen hemen her sektör için arama motorlarını kullandıkları göz önüne alındığında, işletmeler için fırsatlar çok büyük! Bu noktada arama motoru optimizasyonu yani SEO devreye giriyor. Arama motoru optimizasyonu, bir arama motorunun, işinizle ilgili anahtar kelimelerle arama yapanlara, sizin sitenizde yer alan sayfaları en iyi sonuç olarak göstermesi için çevrimiçi içeriğinizi optimize etme işlemidir. Arama motoru optimizasyonu genellikle içerik pazarlamasıyla kol kola gider. Arama motoru optimizasyonu, herhangi bir web sitesinin bazı bölümlerine küçük düzenlemeler yapılması değil, tüm sitenin arama motorlarının talep ettiği standartlara getirilmesine yönelik detaylı bir çalışmadır. Dolayısıyla SEO kendi içerisinde de site içi optimizasyon, site dışı optimizasyon ve teknik optimizasyon olmak üzere 3’e ayrılır. Organik arama sonuçlarından nasıl daha yüksek bir sıralama elde edileceğini merak ediyorsanız SEO hizmetlerimiz hakkında bilgi alabilirsiniz. Örnek 1: Aşağıda yer alan görseldeki ilk sonuç SEM ya da PPC'ye örnek teşkil ederken altındaki ikinci sonuç SEO yani arama motoru optimizasyonuna bir örnek teşkil ediyor. İkinci sonuçtaki URL incelendiğinde (blog/içerik/erkek-modası) aslında firmanın içerik pazarlaması ile organik olarak 1. sırada yer aldığı görülüyor. İşte bu yüzden tüm dijital pazarlama araçlarını bir bütün olarak, eş zamanlı olarak kullanmak eşsiz bir avantaj sağlıyor.

İçerik Pazarlama

Content Marketing olarak da adlandırılan İçerik Pazarlama, hedef kitleden gelen organik web sitesi trafiğini artırmak ardından bu kitleye hedeflenen aksiyonu yaptırmak için belirli bir strateji dahilinde içerik üretmektir. İçerik bir video olabilir, bir makale ya da infografik dosyalar da olabilir. Hedef kitlenin farkındalık, değerlendirme ve karar aşamalarında sizi seçmesine yardımcı olur. SEO ile beraber kullanıldığında etkileyici sonuçlar verir! Üstelik İçerik Pazarlaması genellikle diğer pazarlama biçimlerinden maliyet anlamında daha uygundur ve yaklaşık 3 kat daha fazla potansiyel müşteri getirir. Örneğin yeni bir spor ayakkabıya ihtiyacı olan bir tüketici, içerik pazarlama sayesinde koşu ayakkabısının hangi özelliklere sahip olması gerektiğini, hangi ayakkabıların nasıl performans sunduğunu ve hangi fiyata satıldığını öğrenebilir, markanız tarafından sunulan rehberlik sayesinde de sizden alım yapabilir. Örnek 2: Aşağıda yer alan görseldeki hem 1. sonuç hem de 2. sonuç içerik pazarlamasına güzel bir örnek teşkil ediyor. Öte yandan "dental ünit nasıl seçilir" sorgusuna organik olarak hem 1. sırada hem de 2. sırada listelenmek SEO anlamında oldukça başarılı bir çalışma yapılmış olduğunu gösteriyor. Bu örnek de tüm dijital pazarlama araçlarını bir bütün olarak, eş zamanlı kullanmanın önemini ifade ediyor.

Sosyal Medya Pazarlama

Günümüzde hangi yaşta olursa olsun potansiyel müşterileriniz Instagram, Facebook, LinkedIn ve Twitter gibi sosyal medya platformlarına oldukça bağımlı. Söz gelimi 2021 verilerine göre Türkiye’de 60 milyon aktif sosyal medya kullanıcısı mevcut. Bu 60 milyon kişi günde ortalama 3 saatini sosyal medyada geçiriyor. Dolayısıyla sosyal medya, dijital pazarlama araçları içerisinde en önemli kanallardan biri. En basit tanımıyla Sosyal Medya Pazarlaması, markanızı oluşturmak, satışlarınızı ve web sitesi trafiğinizi artırmak için hedef kitlenizle bağlantı kurmak adına sosyal medya platformlarının kullanılmasıdır. Bu, bir işletmenin sosyal medya kanalları aracılığıyla yaptığı her şeyi içerir. Bütünleşik ve stratejik bir yaklaşım gerektiren sosyal medya pazarlaması, sosyal medya mecralarında gönderi oluşturmanın ve yorumlara yanıt vermenin çok ötesindedir. Yaratıcı düşünce ile nesnel ve veriye dayalı stratejinin bir karışımını gerektiri. Bu yüzden profesyonel ajanslarla çalışan markalar rakiplerinden çok daha kolay öne çıkar. Sosyal medya pazarlaması sadece sosyal medya kanallarının yönetimini değil sosyal medya reklamcılığını da kapsar. Sosyal medya reklamcılığı, hedef kitlelere ulaşmak için sosyal medya platformlarında ücretli reklam kampanyalarının yürütüldüğü bir diğer dijital pazarlama dalıdır.

PPC Pazarlama

En basit tanımıyla PPC Pazarlama, reklam verenlerin, reklamları tıklandıkça ödeme yaptığı bir çevrimiçi reklamcılık modelidir. Çok kısa bir süre içinde yüksek oranda hedeflenmiş potansiyel müşteri trafiği sağlar. Takibi kolaydır, ileri seviyede hedefleme yapılabilir, basit bir biçimde yönetilir; istenilen dakika durdurulup, istenilen zaman tekrar aktive edilebilir. Google veya farklı bir arama motorunda herhangi bir terim ile arama yaptığınızda, sayfanın üstünde ve altında görünen “reklam” ibareli sonuçlar, ya da girdiğiniz web sitelerinde gördüğünüz banner’lar PPC pazarlamaya örnek teşkil eder. Banner kullanılarak yapılan reklamcılığa görüntülü reklamcılık, arama motorlarında gördüğünüz reklamlara da arama ağı reklamcılığı adı verilir. SEM yani Arama Motoru Pazarlama olarak da adlandırılan bu pazarlama modelinin en büyük gücü, reklam verenlere satın almaya hazır, motive olmuş müşterilerin önüne reklam çıkarma fırsatı sunmasıdır. Bu yüzden SEM oldukça etkilidir ve işinizi büyütmek için çok ciddi fırsatlar sunar. Örnek 3: Aşağıda yer alan görseldeki sonuçlar PPC pazarlama ya da diğer bir deyişle SEM'e örnek teşkil ediyor. Örnekte de görüldüğü üzere, orta ve uzun vadeli içerik pazarlaması ve SEO araçları kullanılmadan da arama ağı reklamları ile hedef kitlenize hızlıca ulaşabilirsiniz.

Diğer Dijital Pazarlama Araçları

Yukarıda detaylandırılan ana araçların yanında aşağıda detaylandırılan e-posta pazarlama, satış ortaklığı ya da mobil pazarlama da sıklıkla başvurulan dijital pazarlama araçlarındandır. E-mail Pazarlama: E-posta pazarlama, kuruluşların, alışveriş geçmişine veya marka etkileşimlerine dayalı olarak özelleştirilmiş haber bültenleri veya teklifler göndererek, potansiyel müşterilerle bağlantıda kalmasına olanak tanır. Mobil Pazarlama: Bu dijital pazarlama türü, hedef kitlenize akıllı telefonlardan veya tabletlerden ulaşmaya odaklanır. Bunun için metin mesajlar (SMS) ve mobil uygulamaların bildirimlerinden yararlanır. Satış Ortaklığı: Affiliate Marketing olarak da bilinen satış ortaklığı tavsiye programlarına benzer. Ürününüzü dijital platformunda tanıtan kişi ya da kuruluşlara satıştan bir pay yani komisyon verilmesini içerir. Maliyetleri düşürmenin ve reklam yükünün paylaşılması gibi avantajlar içerse de marka itibarını başka birinin eline bırakılması anlamında handikaplar barındırır.

Doğru Dijital Pazarlama Araçları Nasıl Seçilir?

Öncelikle her firma için yaratılan dijital pazarlama stratejisi eşsizdir, yani sadece o firmaya özeldir. Çünkü aynı sektörde benzer büyüklükte 2 firmadan bahsetsek bile her şeyden önce bu 2 firmanın hedefleri farklıdır. Dolayısıyla belirlenen strateji dahilinde kullanılacak dijital pazarlama araçları benzer olsa bile kullanım şekilleri farklıdır. Dijital pazarlama araçlarını seçerken aşağıdaki unsurları göz önünde bulundurmak gerekir. Hedefler: Genel bir kural olarak, seçilen kanal, marka bilinirliği, dönüşüm, olası satış yaratma/besleme veya yatırım getirisi gibi pazarlama kampanyası ile elde edilmesi istenilen hedefe göre yönlendirilmelidir. Hedeflerin iş modeline bağlanması da önem arz eder. Bütçe: Reklam giderleri kanaldan kanala farklılık gösterir. Bazıları ücretsiz olarak kullanabileceğiniz araçlar sunarken, bazıları sadece ücret karşılığında kullanılabilir. Aylık 10.000 TL’lik bir bütçe ile tüm dijital pazarlama kanallarında faaliyet göstermeniz imkansızdır. Bu durumda hedefleriniz, öncelikleriniz ve hedef kitlenize göre uygun kanallar seçilir. Örneğin hedef hemen satış ise Youtube kanalıyla video reklamcılığından ya da orta/uzun vadeli SEO çalışmalarından ziyade SEM daha uygun olacaktır. Ya da hedef marka bilinirliği ise bu sefer SEM yerine sosyal medya reklamcılığı ya da görüntülü reklamcılık daha iyi bir tercih olacaktır. Hedef kitle: Hedef kitlenize göre kullanacağınız dijital pazarlama araçları ve bu araçları kullanım şekliniz değişiklik gösterir. Söz gelimi örgü için makrome ipleri satmak istiyorsanız hedef kitleniz ağırlıklı olarak belirli yaşın üstündeki çalışmayan ya da emekli bayanlar olacaktır. Bu bağlamda video reklamcılığı, Pinterest gibi görsellerin önem arz ettiği sosyal medya mecraları doğru tercih olabilir. Tabi ki hedef pazardaki alışkanlıklar da hayati önem arz eder. Dünya genelinde Instagram, Facebook ve Youtube çok kullanılan sosyal medya platformlarıyken Rusya’da “VK” ve “Odnoklassniki” oldukça etkindir. Bu pazara sadece Instagram ile çıkmak potansiyelin büyük bir kısmını es geçmek anlamına gelir. Rekabet: Rekabet seviyesi, dijital pazarlama kanallarını seçerken oldukça önemli bir rol oynar. Rakipleriniz belirli bir pazarlama kanalı aracılığıyla müşterilere satış yapıyorsa ve bütçeniz varsa, onları takip edip o kanalın mevcut pazarından faydalanabilirsiniz. Eğer bütçeniz kısıtlı ise rekabetin daha az olduğu başka bir yöne bakabilirsiniz. Daha az popüler kanallarda satış yapmak da firmanız için bir fırsat sunabilir. Aynı örnekten gidersek, makrome ipleri satan rakipleriniz sıcak satış SEM’i tercih ediyorsa, bütçeniz varsa siz de o rekabetin içine girebilir, bütçeniz sınırlıysa Affiliate Marketing’i deneyebilirsiniz. Dijital varlıklarınızın durumu: Kanal seçerken dijital varlıklarınızın mevcut durumu da önem arz eder. Rakipleriniz PPC reklamcılığı ile iyi bir gelir elde ediyorsa, bütçeniz olsa bile bu yolu izleyemeyebilirsiniz. Örneğin mevcut siteniz kötü ise PPC yerine sosyal medya kanallarını tercih etmeniz daha doğru bir seçim olabilir.

Yetkin Bir Dijital Pazarlama Ajansı Size Nasıl Bir Avantaj Sağlar?

Teorik olarak yukarıda bahsedilen tüm kanalları sizler de kullanabilirsiniz. Ancak yetkin bir kadronun dokunuşu çok şey değiştirir. Bu nedenle Mediarossa Dijital Pazarlama Ajansı katma değerli çözümler ve optimize dijital danışmanlık konusunda uzmanlaşmıştır; ihtiyaca yönelik çalışmaların yapılması ve sonuçların analiz edilerek raporlanmasına kadar geçen süreçte konusunda uzman kadrosu ile uçtan uca çözümler üretir. Örnek 1 ve Örnek 2'de açıkça görüldüğü üzere Dijital Pazarlama bir bütündür. Tüm araçları doğru bir strateji ile eş zamanlı olarak kullandığınızda en doğru müşteriye, en kısa sürede, en az maliyetle ulaşarak hedeflerinizi gerçekleştirirsiniz. Verimli bir dijital pazarlama faaliyeti daima var olanı daha da geliştirmek üzerine kurulur; mevcut “En İyi Uygulamaların” sorgulamadan kabul ve uygulamasından ziyade “Daha İyi Uygulamaların” tutkulu ve sürekli bir arayışıdır. Örnek 1'deki marka, organik olarak 1. sırada listelense bile, reklam ile üzerinde farklı bir firma görmek istemediği için dijital reklam aracını da kullanıyor. Yine örnek 2'de daha iyiyi hedefleyen firma, içerik pazarlaması ile organik olarak 1. sırada yer almasına rağmen 2. sırayı da rakiplerine bırakmak istemiyor. Eğer siz de daima daha iyi uygulamaları arayarak, rakiplerinizin birkaç adım önünde olmak isterseniz sizlerle tanışmaktan memnuniyet duyarız. Gelin sizin için dijital başarının formülünü beraber oluşturalım.